Bar Sybs zoals we het nu kennen is 180 graden anders dan koffieshop Sybs uit de jaren zestig. Bij Historisch Centrum Leeuwarden vonden we het maandblad Leeuwarder Gemeenschap uit juni 1967, waarin een prachtig beeld wordt geschetst van hoe het er in die tijd bij Sybs aan toe ging.
Nozems en lawaaitrappers
De oudste koffieshop van Leeuwarden in 1967 is Sybs en bestaat dan al zo’n 10 jaar. Voor 1963 heette het Wybs, maar de naam veranderde na de overname van Siebe Osinga. Al die jaren is de koffieshop het toonbeeld van een zekere exclusiviteit, vooral als we kijken naar de bezoekers die er kwamen. Sybs anno 1967 kenmerkt zich door een grote groep vaste klanten in de leeftijdscategorie van 18 tot 30 jaar, en die leeftijdsgroep zien we tegenwoordig nog steeds in Sybs. In een interview met Leeuwarder Courant uit 2017 valt te lezen dat Osinga strikt beleid voerde wat betreft de bezoekers. Dronken gasten werden de deur uitgezet en er kwamen ook geen ‘nozems’ (vetkuiven) en ‘lawaaitrappers’ in. Waren die er wel, dan werden ze zonder pardon verwijderd. Osinga deed er alles aan het aanzien van zijn zaak op peil te houden. Een toenmalige politieagent was maar wat blij met Sybs: de jongelui die hier binnen waren, daar hoefde hij niet op te letten. Het waren voornamelijk scholieren van de middelbare school en studenten die hier overdag een kopje koffie of een colaatje kwamen drinken, en ’s avonds een biertje natuurlijk.
De cultuur van Sybs
In de koffieshop heerste een intellectuele sfeer. Zo valt te lezen in het stuk uit 1967: ‘Er wordt verstandiger gesproken dan in andere gelegenheden. Snobs zijn hier ook aanwezig, zoals waar ook ter wereld, maar ze zijn gering in aantal.’ De scholieren en studenten waren erg geïnteresseerd in wat er in de wereld speelde en lazen gretig Het Vrije Volk – het latere Algemeen Dagblad – en soms ook de Telegraaf. Naast de jonge doelgroep kwamen harde werkers die niet gebonden waren aan werktijden, zoals kunstenaar en journalisten, in de koffieshop. Zij bespraken wereldproblematiek zoals Vietnam en Israël, waar zij al snel een oplossing voor hadden.
Het Nieuwe Leren
Scholieren en studenten van die tijd leefden niet meer als kluizenaars; in stilte stampen voor toetsen en verslagen. Nee, het nieuwe leren was: met je boeken in Sybs zitten. Leren bij licht geroezemoes en muziek op de achtergrond, onder het genot van koffie of cola. Daarnaast staken ze ontzettend veel van elkaar op. Het credo luidde dan ook: ‘Niet van de school, maar van het leven leren wij.’ Naast dat je er kon leren werd Sybs ook gezien als ‘opleidingsinstituut’ voor Vat69 en Coos. Frequente bezoekers gingen dan ook op latere leeftijd naar deze even legendarische uitgaansgelegenheden.
De gezelligste
Door de goede sfeer en het fijne publiek ontwikkelde Sybs zich tot een van de bekendste kroegen van Leeuwarden en stond het bekend als de gezelligste koffieshop van de stad. Waren de studenten niet op school, dan waren ze wel in Sybs te vinden. Toentertijd sloot de koffieshop annex kroeg al om twaalf uur ‘s nachts, maar waren ze ’s ochtends vroeg al open voor het eerste bakje koffie. Nu gaat de bar van zondag tot en met vrijdag om acht uur ’s avonds open en op vrijdag en zaterdag al in de middag. In 2007 nam Wouter van Uffelen de zaak over van toenmalige eigenaar Marinus Woudstra en heeft er een echt feestcafé van gemaakt waar er tot in de vroege uurtje gedanst wordt. Het is een groot contrast met vroeger, maar is het er niet minder gezellig op geworden.
Tekst: Johan Weitenberg
Omslagfoto: Simon van der Woude
Bronnen:
Leeuwarder Gemeenschap juni 1967, bladzijde 12 en 13, door A.D. van Dongen
Leeuwarder Courant, Vastgoedman Siebe Osinga: Bescheiden en brutaal 12 november 2017, door Maria Del Grosso
