Een lekker potje Kolonisten, 30 seconds, Pandemic of Beverbende: voor een spelletjesavond zijn steeds meer mensen te porren. Daarvoor wil men wel goed uitgedaagd worden! Het moet immers wel een beetje leuk blijven. We stappen Spellekijn in voor een goed gesprek met eigenaar Annetol, die ons alles leert over spelbegrip, wat een spelletje moeilijk maakt en waarom mensen snel afhaken.
Een spelletje spelen is leuk en gezellig, maar men is vaak op zoek naar een uitdaging. Daar gaat het volgens Annetol vaak mis. “Een spel kan moeilijk zijn qua spelregels, of moeilijk te winnen. Zo is dammen bijvoorbeeld qua spelregels hartstikke simpel, maar probeer maar eens te winnen”, legt Annetol uit. “Om de moeilijkheidsgraad te verhogen, zoekt men een uitdagend spel. Maar dit schrikt partners of kinderen vaak af, terwijl een uitdagend spel helemaal geen moeilijke spelregels hoeft te hebben.”
Spelbegrip en uitbreidingsets
Voor de mannen van Spellekijn ligt de uitdaging vooral om een balans te vinden tussen de verschillende niveaus van degenen die een spelletje zoeken. “Wat zoeken ze nou écht? Veel mensen willen niet een dom dobbelspelletje, maar nadenken en in hun hoofd bezig zijn. Zij moeten een beetje downplayen en de anderen laten groeien in hun spelletjes. Zo bouw je spelbegrip op. Als je dit spelletje snapt, begrijp je de volgende ook veel beter.”
“Veel mensen willen niet een dom dobbelspelletje, maar nadenken en in hun hoofd bezig zijn”
Ook de spanningsboog werkt tegen in het leuk vinden van een spelletje. Iets als Risk of Monopoly wordt niet meer leuk als je niet meer kan winnen. “Kolonisten van Catan begint zich langzaam aan dat rijtje toe te voegen. Men vindt Kolonisten leuk om te spelen, dus kopen ze uitbreidingen. Die hebben heel veel regels en extra speelduur, waardoor het spelletje complexer wordt. Daarnaast voegen ze gelijk twee of drie toe, omdat ze van complexiteit houden. Maar waarom koop je dan niet een moeilijk spelletje? Uitbreidingen brengen zoveel extra dat het basisspel wordt overschoten.”
Veelgemaakte fouten
Wanneer een spelletje begrepen wordt, betekent dat nog niet dat een spelletje ‘goed’ gespeeld wordt. “Een van de meest gemaakte fouten bij bijvoorbeeld Monopoly is dat al het betaalde geld in de pot komt te liggen. Wanneer iemand dan op ‘vrij parkeren’ landt, krijgt diegene de volledige pot. Dat staat nergens in de spelregels! Je ziet vaak huisregels ontstaan, omdat mensen zich vervelen en het spel te lang duurt. Ik ben daar niet zo voor. Je verpest het spel een beetje. Er zijn complete websites en communities die een spel soms wel meer dan duizend keer spelen om te kijken of alles goed in balans is.”
Er zijn echter wel uitzonderingen op de regel, vindt Annetol. “Bij Skip-Bo gaat het om het wegspelen van een stapeltje van dertig kaarten. Dat is erg populair en een ronde duurt al snel drie kwartier, wat voor kleine kinderen veel te lang is. Je kunt het bijvoorbeeld ook zo aanpassen dat je maar twintig kaarten wegspeelt. Zo verander je de spelregels wel, maar om een duidelijke reden en niet om de complexiteit aan te passen. Daar kan ik nog wel een voorstelling van maken.”
Foto: Marcel van Kammen