Richard van Gelderen (50) is een gezelschapsmens en komt uit een horecafamilie. Desondanks koos hij zelf in eerst instantie een andere richting; de journalistiek. Hoewel het Richard niet ontbrak aan intelligentie, was hij vaker niet dan wel in de schoolbanken te vinden. Studeren bleek niet voor hem weggelegd. Hij volgde uiteindelijk tóch zijn vader op en begon ook een eigen café. Richard is hier zeven dagen per week aan het werk en functioneert niet alleen als barman, maar voelt zich ook sociaal werker in de wijk.
Café ’t Wap kampt nog altijd met coronaschuld
“Ik heb nog steeds een coronaschuld die ik moet aflossen. Daar zitten ze bovenop,” vertelt Richard. In de periode dat hij dicht moest kreeg hij wel compensatie van de overheid, maar die moet worden terugbetaald. “Het was uitstel van loonbelasting, maar waarom moet je loonbelasting betalen over arbeid die niet verricht wordt?”
De geboren horeca-man vindt dat zijn vak steeds minder leuk wordt op deze manier. “Regels moeten er zijn, maar overheid heeft zoveel regels bedacht dat het ondernemen je steeds moeilijker wordt gemaakt.” Sommige regels werken daarbij averechts volgens Richard. Als vijftienjarige dronk hij wel eens cola berenburg in een kroeg, onder toezicht van een kroegbaas. Als het genoeg was kreeg hij niet meer.
“Door de wetgeving stappen jongeren onder de 18 mijn café niet meer binnen, ze zuipen zich klem in zuipketen waar géén toezicht is.” Daarbij vindt hij dat de regels soms iets meer ‘in de geest van de wet’ mogen. Ter illustratie schetst hij een voorbeeld. “Ik moet om 01:00 dicht zijn. Wat overkomt mij nou op een zaterdagavond?
Ik ben aan het schoonmaken, de muziek is al uit maar de lichten zijn nog aan. De laatste mensen drinken hun drankje nog even op en wachten rustig op hun taxi als er opeens handhaving met politie binnenstapt. Ik krijg een waarschuwing. Kijk, als ik overlast veroorzaak vind ik het helemaal logisch als ik een week dicht moet, maar ik veroorzaak geen overlast. Dit soort dingen vind ik gewoon een beetje kinderachtig.”
Huiskamer van de wijk
“Al die regeltjes zijn frustrerend, maar het neemt niet weg dat dit het leukste beroep van de wereld is,” vertelt Richard enthousiast. In de wijk Nijlan wonen ook asielzoekers. Een van hen, een Eritrese jongen, kwam het café binnen zonder een woord Nederlands te kunnen. “Hij gaat hier zitten, bestelt zijn biertje en betaalt netjes.” Hij kwam vaker en kon de gezellige grappen die andere gasten maakten niet goed verstaan.
De jongen luisterde, schreef dingen op en probeerde thuis te ontrafelen wat er was gezegd. Richard geniet zichtbaar van dit verhaal als hij erover vertelt. “Vorige week kwam hij naar me toe, hij zei tegen mij dat hij vandaag zes jaar in Nederland is en de Nederlandse nationaliteit heeft gekregen!”
De doelgroep die hier komt, varieert enorm. “De doorsnee Nederlander met een mixje van Eritreeërs, Marokkanen, Anitillianen, mensen van de GGZ instelling om de hoek, alles komt hier wel. Van 18 tot 88. Ze voelen zich hier thuis.” Mensen komen hier om gezellig samen te kletsen, dobbelspellen te spelen, te klaverjassen, te biljarten of sport te kijken op televisie.
Het café functioneert een beetje als huiskamer van de wijk. “Het wijkteam had je hier zitten, maar ik weet vaak beter wat er in de wijk speelt dan de medewerkers daar. Ik ben eigenlijk een sociaal werker hier.”
Het ‘ons kent ons’ gevoel
Het ‘ons kent ons’ gevoel wat Richard in Leeuwarden ooit kende, mist hij een beetje. “Het was vroeger wat gezelliger allemaal, je had alleen maar Leeuwarders. Het is nu meer een studentenstad geworden en daarmee is er wat meer import.” De stad wordt er volgens hem niet beter op, en dat gaat Richard wel aan het hart. De ontwikkeling dat bruincafés in de binnenstad uitsterven en plaatsmaken voor feestcafés ziet hij al jaren met lede ogen aan. Het ‘ons kent ons’ gevoel wat hij ooit in de binnenstad van Leeuwarden had, weet hij wél vast te houden in zijn café. Dit gevoel zet zich voort buiten de café deuren. “Over twee weken gaan we met een hele ploeg vanuit het café op vakantie naar Turkije.
Nog vijf jaar open
Ondanks de regels die het ondernemen best lastig maken en de veranderende tijden geniet Richard enorm van werken en haalt hij er enorm veel plezier uit. Hij vindt het dan ook jammer dat het café over vijf jaar gaat verdwijnen. Een kwestie die drie jaar geleden al begon. “Waar ik wel van baal is dat mensen denken dat café ‘t Wap al dicht is. Ik huur het van de naastgelegen supermarkt en die begonnen drie jaar geleden met plannen om uit te breiden.
Per 31 mei moesten we eruit, maar de eerste plannen voor uitbreiding werden afgekeurd. Ik ben gebleven, maar de andere panden hier staan al leeg, het verpauperd enorm.” Over vijf jaar gaat de boel wel écht plat, althans, zoals de plannen nu lijken. Richard benadrukt dat het café zolang nog gewoon open is.
Je bent van harte welkom in dé huiskamer van Nijlan, waar iedereen mag komen, zolang je gewoon leuk doet.