We hebben in Leeuwarden allerlei toffe gebouwen en interessante locaties. En om daar aandacht aan te besteden, hebben we een nieuwe rubriek in het leven geroepen: Lesje Leeuwarden! Om de zoveel tijd besteden we aandacht aan onze mooie stad. En vandaag deel 1: de Waag!
De Waag is een plek waar goederen werden gewogen. Vroeger gebeurde dat bijvoorbeeld met kaas en boter. Op die manier moesten verkopers wel eerlijk zijn over het product dat ze verkochten. Voor het wegen van de producten werd overigens waaggeld gevraagd. Dat is een beetje te vergelijken met de btw van tegenwoordig.
De oude Waag
En dat gebeurde dus ook bij de Waag in Leeuwarden! Sinds wanneer wij een Waag hebben, is eigenlijk niet bekend. Waarschijnlijk was er al sinds de veertiende eeuw een waag. De oudste vermelding van een waag in Leeuwarden dateert uit 1483(!).
En dat was overigens niet de waag die wij nu allemaal kennen. De oude Waag stond waarschijnlijk ietsjes ten oosten van de Waag die we nu allemaal kennen. Die is overigens rond 1590 gebouwd.
In onze mooie stad werd voornamelijk boter gewogen, waardoor de waag ‘boterwaag’ als bijnaam heeft gekregen. Om even een vergelijking te maken: tussen 1830 en 1860 werd jaarlijks gemiddeld meer dan 1,6 miljoen kilo boter en meer dan 225 duizend kilo kaas gewogen. En dat in vergelijking met ‘slechts’ 24 duizend kilo andere goederen.
De Waag is tot 1880 gebruikt. Vanaf toen is er gewogen in het nieuwe beurs- en waaggebouw aan het Beursplein. En dat gebouw kennen we natuurlijk allemaal het beste als de plek waar vroeger de bibliotheek zat!