Maria Louise, prinses van Oranje-Nassau, (geboren prinses van Hessen-Kassel), leefde van 1688 tot en met 1765. Het verhaal over haar bijzondere leven begon nadat ze was getrouwd met stadhouder Johan Willem Friso, prins van Oranje. Door dit huwelijk is deze sympathieke vrouw van grote betekenis geweest voor de stad Leeuwarden, de provincie Fryslân en de dynastie der Oranjes. Alle huidige regerende vorsten in Europa alsmede voormalige koningen en keizers zijn afstammelingen van ‘tante Marijke’ en haar man. Maar wat maakte Maria Louise tot een uniek persoon? En waarom houden de Leeuwarders haar ‘levend’? Interessante vragen met een bijzonder verhaal.
Maria Louise had de sympathie van haar volk door haar eenvoudige levenswijze, nederigheid en vriendelijke omgang met mensen van allerlei stand. En dat had men nog nooit meegemaakt. Vandaar dat ze de koosnaam Marijke Muoi, of Marijke Meu kreeg (muoi is het Friese woord voor tante). Ze is de tiende van de in totaal zestien kinderen van de protestantse landgraaf van Hessen-Kassel, bondgenoot van Willem III. Het volk, dat een huwelijk met de jonge Friese stadhouder ziet aankomen, spreekt over een ‘redelijk slanke, nauwelijks door de pokken geschonden, bescheiden, stille en wellevende’ vrouw. De beoogde echtgenoot was haar 24-jarige achterneef Johan Willem Friso en er was sprake van liefde op het eerste gezicht. Het paar trouwde in 1709 in Kassel, maar veel zou ze haar geliefde niet zien, vanwege zijn militaire verplichtingen. In 1711 verdronk Johan Willem Friso toen zijn boot omsloeg tijdens een noodweer.
Uit het huwelijk dat nog geen twee jaar mocht duren, werd een dochter (Anna Charlotte Amalie) geboren en twee maanden na het overlijden van haar man kreeg Maria Louise een zoon (Willem IV Karel Hendrik Friso). Zolang haar zoon minderjarig was, nam de weduwe zijn taken als stadhouder van Friesland, Groningen en Drente waar en werd ze benoemd tot gouvernante. Hoewel ze geen groot politiek inzicht had, duurde haar regeerperiode 20 jaar. Vlak voordat haar zoon oud genoeg was om het stokje over te nemen, trok ze in het statige Liauckamahuis, dat nu met enkele buurpanden het Princessehof vormt. Haar periode als regentes zat erop.
Haar geloof inspireerde haar tot mededogen met de armen en verdrukten, en ze deed regelmatig substantiële giften aan kerk en armen. Ondanks haar goedheid had Maria Louise het niet makkelijk. Met haar labiele dochter Amalie ging het bergafwaarts en haar zoon Willem was ziekelijk en gebocheld. In Engeland schrok men van zijn uiterlijk. Maar de dochter van de Engelse koning, Anna van Hannover, was ook geen schoonheid, dus in dat opzicht pasten de twee eigenlijk wel bij elkaar. Ze trouwden in 1734. De verhouding tussen Maria Louise en haar schoondochter was niet echt hartelijk. Anna van Hannover was ambitieus en vond de voortdurende bezorgdheid over Willem knap irritant. Door die ambities en de heersende oorlogsdreiging werd Willem IV in 1747 uitgeroepen tot stadhouder over álle Nederlandse gewesten. Bovendien werd deze titel erfelijk verklaard. Nooit tevoren hadden de Oranjes zo’n positie gehad. Maar Willem IV kon niet veel met zijn verworven status, want hij stierf al in 1751. Toen acht jaar later schoondochter Anna ook overleed, moest de bejaarde Maria Louise, bijna 50 jaar later, opnieuw als stand-in fungeren. Deze keer om de honneurs van haar minderjarige kleinzoon Willem V waar te nemen. Een unieke gebeurtenis! Haar politieke bemoeienissen waren overigens te verwaarlozen.
Op Palmpasen 1765 was ze nog aanwezig in de Grote Kerk van Leeuwarden. Op paaszaterdag werd de oude Maria Louise ziek. Maar dit mocht niemand weten, omdat ze de mensen een ‘vrolijk Pasen’ gunde. Op Tweede Paasdag, 9 april 1765, sliep ze moe in om nooit meer wakker te worden. Ze was 77 jaar oud. Enkele weken later werd ze bijgezet in de bovengrondse kapel van de Grafkelder van de Friese Nassaus in diezelfde Grote Kerk van Leeuwarden. Regelmatig doen Leeuwarder acteurs haar personage herleven en loopt ‘tante Marijke’ elegant zwaaiend en al glimlachend door de straten van Leeuwarden.
[ gedeelte uit stamboom ]
Het is te ingewikkeld om een stukje stamboom weer te geven dat MLvHK verbindt aan ons huidige koningshuis, maar op Wikipedia staat wel een interessant gedeelte dat vrij makkelijk grafisch over te nemen is. Deze begint bij het huwelijk van MLvHK (met Johan Willem Friso van Nassau-Dietz) en loopt door tot Beatrix.
Bron: Wikipedia
