Nu we veelal aan huis gekluisterd zijn, is een spelletje met de hele familie spelen natuurlijk best gezellig. Maar wat als er verschillende generaties met elkaar moeten spelen? Een spel dat populair is bij kleine kinderen is natuurlijk voor een groep volwassenen veel te simpel. Daarom geeft Annetol, de eigenaar van Spellekijn, een paar tips. Zo kun jij het leukste familiespelletje uitzoeken waar iedereen plezier van heeft.
Bij Spellekijn wordt namelijk gekeken naar vier pijlers, maar vóórdat het team van Spellekijn dat doet, geeft Annetol al een tip: koop nooit een spel voor kinderen. “Koop altijd een spel voor jezelf. Kinderen vinden het sowieso leuk om mee te mogen spelen, maar de volwassene legt de basis. Zij zeggen vaak dat ze zich er wel overheen zetten, maar wanneer je spelregels moet uitleggen onder jouw niveau? Dat is de reden waarom er veel spellen in de Nederlandse kasten liggen te verstoffen. Zo wordt een spel duur, maar wanneer je een spel vaak speelt is het helemaal niet duur. Daarom koop je altijd een spel voor jezelf.”
Spanningsboog en spelregels
Wanneer je een spel uitzoekt, moet je als eerste rekening houden met de spanningsboog. “Wanneer mensen een spel uitzoeken, kijken ze vaak naar de oudere kinderen. Die hebben een veel betere spanningsboog dan de jongere kinderen. Zo hoorde ik gisteren van een klant dat hij op zoek was naar een spel voor een kind van zes, ‘en zijn broertje van vier speelt wel mee’. Het klopt, maar de spanningsboog van beiden is compleet anders. Wanneer een kind zich niet meer kan concentreren gaan ze bijvoorbeeld valsspelen of regels erbij verzinnen. Om dat te voorkomen, moet je ervoor zorgen dat een spel zo kort mogelijk duurt.”
De tweede pijler waar rekening mee wordt gehouden is het aantal spelregels. Want, zo legt Annetol uit: hoe meer spelregels er zijn, hoe meer een kind moet onthouden. “Om de spelregels goed te kunnen onthouden, heb je altijd een volwassene nodig. Die komt er wel uit, maar moet er dan wel bij gaan zitten om te helpen en te controleren dat er niet wordt valsgespeeld. Wanneer kinderen de spelregels niet kunnen onthouden, vergeten ze de een en bedenken ze de ander. Daarmee trek je het spel uit balans. Er zijn duizenden uren gestoken in het testen van een spel. Daarom moet een spel niet zo kort mogelijk duren, maar zo weinig mogelijk spelregels hebben die zo simpel mogelijk zijn.”
Vooruit denken en motorische vaardigheden
Het derde waar je rekening mee moet houden is het aantal stappen dat je vooruit moet denken. Kinderen hebben daar nogal wat moeite mee, vertelt Annetol. “Dat begint pas bij een jaar of acht. Hoe simpeler een spel is qua spelregels en aantal stappen dat je vooruit moet denken, hoe makkelijker het is. Wanneer je een spel hebt waar je ver vooruit moet denken, wordt het enorm strategisch en solistisch. Dan speel je het wel met elkaar, maar stiekem toch een beetje in je eentje. Dan krijg je allemaal geconcentreerde gezichten die strak naar de tafel kijken en niet met elkaar communiceren. Als je bijvoorbeeld kiest voor een spel waarbij je maar één stap vooruit hoeft te denken, levert dat veel meer lol op. Mensen maken grappen met elkaar, want meer dan die ene stap kun je toch niet doen.”
De vierde pijler is wat minder van belang, maar kan voornamelijk bij ouders voor frustratie zorgen: de motorische vaardigheden die bij spellen komen kijken. “Veel mensen zullen het wel herkennen: een kind moet een pionnetje over het bord verplaatsen, ramt dat pionnetje over het hele bord heen en alles valt om. Het kind heeft plezier, maar de ouders worden boos en roepen dat het kind rustiger aan moet doen. Een ander voorbeeld is het bekende ‘gooien met de dobbelsteen’. Wanneer je aan een kind vraagt om met de dobbelstenen te gooien, doen ze de enige gooibeweging die ze kennen. Je moet nooit met een dobbelsteen gooien, maar rollen. Anders smijten ze de stenen door de hele kamer heen. Je vraagt je kind om te gooien, hij doet het en dan word je boos! Terwijl het kind precies doet wat je vraagt.”
Als alle vier de pijlers en de ouders, de spelbegeleiders, als basis goed staan, wordt er een dakje op gezet. Dat dakje is het stukje beleving, want “een spel moet wel aanspreken. Kinderen zien een reclame waarin een vaag plaatje super leuk wordt aangeprezen, maar de spellen zijn vaak verschrikkelijk”, vertelt Annetol. “Daarom geven wij ook altijd uitleg over de spellen. Ook is het zo dat, wanneer mensen voor een specifiek spel in de winkel komen, wij ze vragen naar wat ze er zo leuk aan vinden. Waar gaat het om? Aan de hand daarvan kunnen we ook andere spellen aanraden. Wanneer ze dan toch dat specifieke spel kiezen, hebben we ze in ieder geval een tip gegeven.”
Speltips van Annetol
Ben jij nog op zoek naar een leuk spel om met je gezin te spelen? Annetol heeft nog een paar tips, naar aanleiding van de pijlers die hij heeft uitgelegd. Een gespeeld spel is bijvoorbeeld mens-erger-je-niet, maar: “er zit veel frustratie in. Je wordt teruggeworpen en je mag pas terug het spel in wanneer je een zes hebt geworpen. Het spelletje Schat in Zicht is precies hetzelfde, maar je wordt niet het spel uitgeslagen. Je kunt namelijk op elkaar staan en dan mag je niet verder lopen. Ook hoef je niet met alle vier je piraatjes naar het einde te komen, maar met eentje. Het is dezelfde spanning, maar duurt veel minder lang en is leuk voor jong en oud.”
“Een motorisch spel als Mikado is leuk, maar het is een echte tranentrekker. Je pakt een stokje weg en een ander gaat bepalen of alles bewoog. Die roepen natuurlijk dat het beweegt, waardoor jij verliest. Het spelletje Kiki Koekoek is hetzelfde principe, maar het maakt niet uit wat er beweegt. Je pakt stokjes waar een vogel opzit. Zolang dat beestje niet valt, is het goed. Het spel is de rechter, waardoor het veel makkelijker en duidelijker is voor kinderen.”
Coöperatief
“Een ander spel dat veel wordt gespeeld is Monopoly. Een variant daarop dat voor iedereen leuk is, is bijvoorbeeld Familie Poen. Wanneer je Monopoly voor het verzamelen van geld speelt, dan. Familie Poen is eigenlijk pesten, maar dan met het verzamelen van elkaars geld. Zo hou je dat hebzucht-deel en speel je met geld, maar is het spel een stuk simpeler en toegankelijker.”
“Een echt leuk idee is om een coöperatief spel te spelen. Hierdoor speel je altijd met zijn allen en haal je elk probleem weg. Als er een iemand iets niet weet of kan, is er altijd een medespeler die dat wél kan of weet. En als je verliest, verliest iedereen. We hebben ruim tweehonderd verschillende voorbeelden daarvan, voor hele jonge kinderen en volwassenen.”
2 Reacties op “Spellekijn: Een spelletje met de hele familie spelen? Zo zoek je het beste spel uit!”